piątek, 15 października 2021 r.
Klimatyzacja samochodowa zapewnia optymalną temperaturę we wnętrzu auta niezależnie od warunków pogodowych. Jej skuteczne działanie zależy od niezawodnej pracy poszczególnych elementów układu. Jak prawidłowo użytkować klimatyzację? Jakie elementy obejmuje cykliczny serwis układu? Warto poznać odpowiedzi na te pytania, aby zapewnić sobie maksymalny komfort podczas każdej podróży.
Budowa klimatyzacji samochodowej
Klimatyzacja samochodowa jest zbudowana z następujących elementów:
To najważniejsza część całego układu klimatyzacji. Można go porównać do pompy. Bez działania kompresora czynnik klimatyzacji nie mógłby krążyć po całym układzie. Urządzenie, nazywane również sprężarką, zasysa rozprężony czynnik chłodzący w postaci gazowej. Następnie spręża go, aby nadać odpowiednie ciśnienie. Kompresor jest także odpowiedzialny za tłoczenie sprężonego czynnika do skraplacza. Właśnie proces gwałtownego zmniejszenia objętości gazu umożliwia prawidłowe działanie całego układu klimatyzacji. Kompresor jest napędzany silnikiem samochodu poprzez pasek klinowy.
Skraplacz, nazywany również kondenserem, to element umożliwiający odprowadzenie odpowiedniej ilości ciepła z czynnika chłodzącego. Ta część układu klimatyzacji jest najczęściej montowana w okolicach chłodnicy silnika. Sprężony czynnik chłodzący po wydostaniu się z kondensatora ma bardzo wysoką temperaturę. Zadaniem skraplacza jest ją obniżyć.
Osuszacz to niewielki, aluminiowy zbiorniczek, który zawiera granulki. Najczęściej jest on zlokalizowany na przewodach biegnących pomiędzy parownikiem a skraplaczem klimatyzacji. Zadaniem osuszacza jest usunięcie wilgoci z oleju sprężarki oraz czynnika chłodzącego. Ten element chroni cały układ klimatyzacji przed negatywnym wpływem nadmiaru wilgoci, która może prowadzić do powstania ognisk korozji. Kolejną funkcją osuszacza jest filtrowanie zanieczyszczeń, co pomaga chronić poszczególne elementy układu przed uszkodzeniami.
Zawór rozprężny jest zazwyczaj montowany pomiędzy parownikiem a osuszaczem. Jego zadaniem jest sterowanie przepływem czynnika klimatyzacji. Zawór kontroluje ciśnienie oraz temperaturę gazu w układzie.
Zadaniem parownika jest usuwanie ciepła z powietrza, które dostaje się do układu z kabiny auta. W parowniku zachodzi również osuszanie powietrza i zamiana postaci czynnika chłodniczego z ciekłej w gazową. W większości pojazdów parownik znajduje się w tym samym miejscu, co nagrzewnica.
Wiatrak wentylatora pompuje powietrze, które przepływa przez parownik i trafia do wnętrza kabiny.
Do układu klimatyzacji zaliczamy także:
- Panel sterowania i oznaczenia klimatyzacji w samochodzie,
- Bezpieczniki,
- Czujniki,
- Mocowania,
- Kanały wlotowe, filtr kabinowy oraz kratki nawiewów, czyli elementy wspólne z układem wentylacji.
Jak działa klimatyzacja w samochodzie?
Klimatyzacja samochodowa w niczym nie różni się od lodówek działających w każdym domu. Oba układy są zbudowane z podobnych elementów. W samochodach dodatkowo występuje osuszacz. Podstawą działania klimatyzacji jest zamknięty układ, w którym krąży czynnik chłodzący.
- Po uruchomieniu klimatyzacji gaz trafia do sprężarki.
- W kompresorze zwiększa się jego ciśnienie oraz temperatura.
- Sprężony gaz trafia z kompresora do skraplacza, gdzie z substancji chłodzącej odbierane jest ciepło i dochodzi do zmiany jej stanu z gazowego w ciekły.
- Ze skraplacza substancja trafia do osuszacza, w którym usuwana jest wilgoć i zanieczyszczenia.
- Następnie w zaworze rozprężającym dochodzi do obniżenia ciśnienia, co redukuje temperaturę czynnika i zmienia jego stan w gazowo-płynny.
- W ostatnim etapie substancja chłodząca trafia do parownika. Tam następuje odebranie ciepła z kabiny oraz chłodzenie powietrza, które trafia do kanałów wentylacyjnych.
Ostatni etap jest jednocześnie początkiem kolejnego cyklu.
Jak działa klimatyzacja automatyczna w samochodzie?
W przypadku klimatyzacji manualnej działaniem układu steruje ręcznie użytkownik. Sterowanie odbywa się za pomocą panelu umieszczonego na desce rozdzielczej, który najczęściej składa się z włącznika, dwóch pokręteł odpowiedzialnych za regulację temperatury i siły nadmuchu oraz regulacji kierunku nawiewu.
Climatronic, czyli system automatycznego sterowania klimatyzacją samochodową, realizuje wszystkie procesy związane z chłodzeniem wnętrza pojazdu za pomocą komputera. Rola użytkownika ogranicza się jedynie do ustawienia pożądanej temperatury na elektronicznym wyświetlaczu. Komputer samodzielnie dostosowuje kierunek i siłę nawiewu powietrza tak, aby zapewnić podróżującym największy komfort.
Moduł komputerowy w czasie rzeczywistym odczytuje informacje z kilku czujników rozmieszczonych w kabinie pojazdu, które analizują temperaturę w kanale zasysania świeżego powietrza, nasłonecznienie, temperaturę nawiewu w okolicach nóg oraz wilgotność wewnątrz samochodu. Istotną funkcję spełnia przede wszystkim czujnik nasłonecznienia montowany na podszybiu auta. Dzięki niemu układ klimatyzacji dostosowuje działanie do aury panującej na zewnątrz. Przy silnym nasłonecznieniu, kiedy wnętrze pojazdu szybko się nagrzewa, klimatyzacja działa z większą mocą. Po zapadnięciu zmroku oraz w pochmurne dni, kiedy promienie słońca dużo słabiej dogrzewają wnętrz, układ klimatyzacji pracuje na mniejszych obrotach. Najnowsze systemy są wyposażone w czujnik jakości powietrza zewnętrznego (czujnik stężenia substancji szkodliwych). W chwili wykrycia zbyt wysokiego poziomu zanieczyszczeń komputer automatycznie uruchamia zamknięty obieg powietrza.
Jak używać klimatyzacji w samochodzie zimą?
Wiele osób zastanawia się, czy klimatyzacja samochodowa grzeje? Układ klimatyzacji jest sprzężony z układem ogrzewania w aucie. Oba systemy dzięki wspólnej pracy powodują, że powietrze w kabinie pojazdu jest czyste, suche i ma odpowiednią temperaturę. Klimatyzacja w aucie zimą osusza powietrze o dużej wilgotności. To pozwala uniknąć sytuacji, kiedy nieodparowana wilgoć powoduje gnicie i zagrzybienie elementów tapicerki. Używanie klimatyzacji samochodowej zimą pomaga usunąć parę wodną z powietrza, zanim zdąży się skroplić na szybie.
Eksperci zalecają, aby klimatyzacja w samochodzie była używana przez cały okres zimowy. Należy włączać ją przynajmniej raz w tygodniu na 15 minut. To powinno wystarczyć do zapewnienia optymalnej ochrony całego układu. Jednocześnie warto pamiętać, że przy dużym mrozie uruchomienie auto klimatyzacji może się nie udać. W nowszych samochodach producenci montują mechanizm uniemożliwiający uruchomienie układu, kiedy temperatura spada poniżej 5 stopni. Ma to zapobiec oblodzeniu parownika.
Nieużywanie przez dłuższy czas klimatyzacji w samochodzie może doprowadzić do uszkodzenia jej elementów. Dotyczy to przede wszystkim kompresora, który jest najdroższą i najbardziej awaryjną częścią całego układu. Wyłączenie klimatyzacji na dłuższy czas może doprowadzić do pojawienia się korozji na elementach ciernych sprężarki. Jednocześnie czynnik chłodzący nie rozprowadza oleju po układzie. W efekcie elementy sprężarki nie mają odpowiedniego smarowania, co może prowadzić do zatarcia się kompresora klimatyzacji.
Jak używać klimatyzacji w samochodzie podczas upałów?
Po wejściu do auta, które długo stało na słońcu, należy w pierwszej kolejności otworzyć szeroko wszystkie drzwi i przewietrzyć wnętrze pojazdu. Po uruchomieniu samochodu warto przejechać kilkaset metrów z otwartymi szybami oraz bez uruchamiania klimatyzacji. W ten sposób można nieco schłodzić wnętrze bez użycia klimatyzacji, co zmniejszy obciążenie kompresora. W trakcie jazdy z włączoną klimatyzacją trzeba zamknąć wszystkie okna i dach. Najszybszym sposobem schłodzenia wnętrza pojazdu jest ustawienie trybu automatycznego oraz wewnętrznego obiegu powietrza. Po schłodzeniu można go przełączyć na obieg zewnętrzny.
Należy także unikać nastawiania układu na maksymalne chłodzenie. Kompresor klimatyzacji nie jest urządzeniem przemysłowym. Praca w trybie ciągłym zwiększa tempo zużywania się tego urządzenia. Dlatego najlepiej ustawiać temperaturę we wnętrzu auta o 5-7 stopni niższą od tej panującej na zewnątrz. Jeśli klimatyzacja manualna w samochodzie nie ma trybu automatycznego oraz wskaźnika temperatury, to należy tak ustawić pokrętła, aby z nawiewów leciało chłodne, ale nie zimne powietrze. Przy manualnej klimatyzacji nawiew najlepiej ustawić na nogi i szybę. Należy unikać kierowania strumienia powietrza bezpośrednio na głowę, gdyż łatwo w ten sposób nabawić się przeziębienia.
Sposób używania klimatyzacji warto także dostosować do długości trasy. Podczas dalszych wypraw można ustawić niższą temperaturę we wnętrzu, ale przed zakończeniem podróży warto ją stopniowo podnosić. W czasie jazdy po mieście, przy częstym wsiadaniu i wysiadaniu z auta najlepiej ustawić niskie obroty i niską temperaturę.
Diagnostyka klimatyzacji – jakie objawy powinny wzbudzić niepokój?
Auto klimatyzacja to system bezobsługowy, który poza regularnym uruchamianiem nie wymaga od kierowcy specjalnych zabiegów. Warto jednak zwrócić uwagę na objawy, które mogą świadczyć o nieprawidłowym funkcjonowaniu układu. Najczęstsze symptomy to:
- Klimatyzacja w samochodzie nie chłodzi. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być brak czynnika w układzie, zatarta sprężarka, awaria chłodnicy klimatyzacji lub wentylatora klimatyzacji.
- Szyby w samochodzie parują pomimo uruchomienia klimatyzacji. Główne przyczyny to zatkany filtr kabinowy, zatkana nagrzewnica, niedrożne kanały odpływowe, uszkodzone uszczelki
- W kabinie unosi się nieprzyjemny zapach. To oznaka, że układ wymaga czyszczenia, ponieważ pojawiły się w nim grzyby i pleśń.
- Auto klimatyzacja hałasuje podczas uruchamiania. Przyczyną może być poślizg paska klinowego, uszkodzenie sprzęgła sprężarki, poluzowanie jej mocowania lub zatarcie kompresora.
Naprawa klimatyzacji samochodowej – jakie są najczęstsze usterki układu?
Klimatyzacja samochodowa to układ złożony z wielu elementów. Każdy z nich może ulec awarii. Na liście najczęściej występujących usterek należy wymienić:
- nieszczelności w układzie powodujące wyciek gazu chłodniczego i oleju, które pojawiają się przeważnie w miejscach połączeń przewodów oraz dolnej części skraplacza,
- awarie kompresora klimatyzacji,
- problemy z paskiem wieloklinowym,
- awarie panelu sterowania,
- pojawienie się grzybów i wirusów w nieczyszczonym parowniku,
- zabrudzenie filtra kabinowego.
Klimatyzacja samochodowa – serwis układu klimatyzacji w aucie
Wiele osób zastanawia się, jak dbać o klimatyzację w samochodzie, aby wydłużyć żywotność całego układu. Kluczowym elementem jest w tym przypadku regularny serwis. Najlepiej wykonywać go raz w roku. W nowoczesnych pojazdach podstawowym elementem do sprawdzenia jest komputer pokładowy, z którego można odczytać zapis pracy klimatyzacji i błędów sterownika. To pozwala szybko zdiagnozować występowanie ewentualnych usterek. Kolejnym krokiem jest odessanie starego czynnika przez specjalną maszynę. Po opróżnieniu całej klimatyzacji maszyna wytwarza próżnię, dzięki czemu łatwiej jest osuszyć cały układ i stwierdzić występowanie nieszczelności w klimatyzacji. Następnym etapem jest napełnienie układu czynnikiem roboczym wymieszanym z olejem, który zapobiega zatarciu się kompresora.
Podczas serwisu klimatyzacji należy zweryfikować jej wydajność. Najlepiej zrobić to przez badanie temperatury. W tym celu serwisant umieszcza termometr w kratce wentylacyjnej, a następnie ustawia klimatyzację na maksymalne chłodzenie. Pomiar czasu potrzebnego na osiągnięcie właściwej temperatury pozwala ocenić wydajność działania układu.
Ważnym elementem serwisu jest odgrzybianie klimatyzacji. Już po roku użytkowania w układzie mogą pojawić się niebezpieczne dla zdrowia złogi grzybów. Najpopularniejszą metodą oczyszczania jest ozonowanie. Gaz wytworzony przez ozonator zabija wszystkie formy życia w pojeździe. Przy okazji ozonowania należy również wymienić filtr kabinowy.
Co 2 lata w trakcie serwisu należy także wymienić osuszacz, który wychwytuje wilgoć w klimatyzacji. Dzięki niemu układ ma dłuższą żywotność. Niestety osuszacz ma określoną pojemność, dlatego konieczna jest jego cykliczna wymiana.
Prawidłowe użytkowanie i regularny serwis klimatyzacji zapewnia jej wydajne działanie. Dbałość o poszczególne elementy układu zapobiega poważnym uszkodzeniom, które mogą narazić właściciela pojazdu na duże wydatki.
